Waarom elke fotograaf een 50mm objectief moet hebben

De 50mm, als je vroeger een analoge camera kocht was de kans groot dat dit de lens was die erbij zat. Waarom was dat zo? En waarom zou elke fotograaf nu nog steeds een 50mm lens moeten hebben? Lees verder om erachter te komen.

Het menselijke gezichtsveld

Er wordt vaak gezegd dat het kijken door een 50mm lens het dichtst bij het menselijke gezichtsveld komt. Nou is dit nogal discutabel en ingewikkeld maar wat in ieder geval klopt is dat hoe een 50mm lens menselijke proportie en scherptediepte weergeeft redelijk overeenkomt met hoe het oog dat doet. Dit betekent dat als je een camera met een 50mm lens erop aan je oog zet en allebei je ogen open houd je in principe normaal ziet.

(Alles wat ik hier zeg moet met een flinke schep zout genomen worden aangezien dit veel complexer is dan ik kan beschrijven. Onder deze blog staan 2 links die hier verder op ingaan mocht je dit interessant vinden).

Vast brandpunt of zoom?

Zoals je misschien al weet zijn alle lenzen onderverdeeld in twee groepen; zoom lenzen en vaste brandpunt (prime) lenzen. Het maakt niet uit of het een groothoeklens een telelens of een standaardlens is, het is of een zoomlens of een lens met een vast brandpunt.

Een prime lens heeft dus één vast brandpunt, bijvoorbeeld de Canon 50mm F/1.8. Een zoomlens is geeft keuze uit meerde brandpuntsafstanden bijvoorbeeld een Canon 24-70mm F4 L

De meeste beginnende fotografen starten met een zoomlens, vaak een 18-55mm of een 28-70mm (ook wel de kitlens genoemd).
Het grote voordeel van deze lenzen is dat ze veelzijdig inzetbaar zijn. Je krijgt in één lens een combinatie van groothoek, standaard 50mm en zelfs een klein beetje telebereik. Toch komen dit soort lenzen wel met aardig wat nadelen, namelijk

  • Matige beeldkwaliteit: Vaak zijn deze lenzen niet bijzonder scherp en kunnen ze te maken hebben met flinke vertekening.
  • Niet lichtgevoelig: De meeste zoomlenzen zijn niet erg lichtgevoelig. Denk aan een diafragma van f/4 op de groothoek tot F/5.6 of zelfs 6.3 volledig ingezoomd. Hiermee kan je fotograferen in het donker wel vergeten.
  • Veel scherptediepte: Door hun hogere diafragma en matige lichtgevoeligheid krijg je vaak niet die mooie scheiding tussen je onderwerp en de achtergrond.

(Echter zijn er ook wel zoomlenzen met een bereik van bijvoorbeeld 24-70mm met een diafragma van f/2.8 die ontzettend scherp zijn en ook lichtgevoelig, maar dan ga je gelijk flink in prijsklasse omhoog).

portret met 50mm lensPortret met 50mm objectief.
Portret met 28mm objectief met duidelijke vertekening van het gezicht.

Compositie

Een 50mm lens is een goeie tool om je te helpen bij je composities. Waar je bij een zoomlens al snel geneigd bent om in en uit te zoomen voor je composities dwingt een 50mm lens je om je voeten te gebruiken. Je komt dus fysiek dichter op je onderwerp waardoor deze meer geïsoleerd zal raken van de achtergrond (iets wat versterkt wordt door het lage diafragma van de meeste 50mm lenzen), of je doet juist een stap naar achter om context toe te voegen. Als je dit vaak genoeg doet zal je de composities al gaan zien voordat je de camera naar je oog brengt.

Fotograferen met weinig licht

Door de lage diafragma’s die je vaak vindt bij 50mm prime lenzen zijn ze uitermate geschikt voor fotografie bij weinig licht. Een 50mm met een diafragma van F/1.8 geeft je al veel meer mogelijkheden dan je standaard F/4 tot F/5.6 zoomlens. Op 800 ISO in een binnenshuis setting geeft een F/5.6 lens je een sluitertijd van 1/15 van een seconde. Een F/1.8 lens in dezelfde situatie geef je een sluitertijd van 1/160 van een seconden, veel makkelijker om uit de hand te doen en geeft zelfs de ruimte om je diafragma nog verder dicht te draaien als je iets meer scherptediepte zou willen.

Bokeh

Nog een groot voordeel van het lage diafragma van een prime lens is de bokeh die je krijgt. Bokeh refereert naar de weergave van onscherpte op een foto. Dit is iets wat een grote rol speelt in portretfotografie. Het is geen regel maar je zal close-up portretten vaak zien met die mooie onscherpe achtergrond die alleen een lens met een laag diafragma kan produceren.

portret op f2Portret op f/2.0.
portret op f8Portret op f/8.0.

Scherpte

Zelfs op lage diafragma’s als F/1.8 zijn 50mm lenzen vaak scherper dan de standaard lenzen van de meeste merken. Als je met je 50mm je diafragma dicht draait zal die scherpte alleen maar meer worden.

Compact

De meeste 50mm lenzen zijn licht en compact. De Nikon AF-S Nikkor 50mm f/1.4 is bijvoorbeeld maar 185gr. Een standaard Tamron SP 24-70mm is 825 gram en nog groter ook. De 50mm is hierdoor de perfecte reis lens. Veelzijdig inzetbaar en makkelijk mee te nemen.

formaat vergelijking 50mm en 24-70mm50mm objectief vergeleken met een 24-70mm objectief.

Veelzijdigheid

De 50mm is een van de meest veelzijdige lenzen die er is. Geschikt voor alles van portretten tot landschappen. Voor portretten is de brandpuntsafstand ideaal en het lage diafragma zorgt voor een mooie weergave van scherptediepte. Zelfs landschapsfotografie is mogelijk met een 50mm. Je kan namelijk juist een wat nauwere compositie maken en daardoor de aandacht iets meer op een object leggen.

landschap foto gemaakt met een 50mm lensLandschapsfoto gemaakt met een 50mm objectief.
De 50mm is misschien wel het meest bekend voor het gebruik in straatfotografie. Veel van de grootste namen op dit gebied gebruikte vaak niet veel meer dan een 50mm lens hun hele carrière. De meeste wereldberoemde foto’s komen van een camera met een 50mm lens. Dankzij de brandpuntafstand kan je wat nauwere composities maken en tegelijkertijd ook nog de context van de situatie laten zien. Je hoeft dus wat minder dicht bij je onderwerp te komen om het mooi in beeld te brengen, ideaal als je wat meer incognito wilt blijven.

straatfoto gemaakt met een 50mm objectief
straatfoto gemaakt met een 50mm objectief
straatfoto gemaakt met een 50mm objectief

Goedkoop

Het mooie van de meeste 50mm F/1.8 lenzen is dat ze relatief goedkoop zijn. De eerdergenoemde Canon EF 50mm F/1.8 kost nog geen €150,- dit is wel een van de goedkoopste die er is maar van andere merken kosten deze lenzen vaak niet meer dan €300,- Daarom worden ze ook wel de ‘nifty-fifty’ genoemd. Deze lenzen zijn ook als occasion vaak goed te krijgen en dan zelfs ook nog goedkoper!

Conclusie

Kort samengevat is een 50mm lens een musthave want:

  • het heeft een beeldhoek vergelijkbaar met je oog
  • het dwingt je meer stil te staan bij je compositie (meer dan bij een zoomlens)
  • het is makkelijker werken bij weinig licht
  • het geeft een mooie onscherpte en een mooiere scherpte dan de standaardlenzen
  • het is een licht en compact objectief wat maakt dat je hem makkelijk meeneemt
  • het is veelzijdig inzetbaar en kost relatief weinig

Heb je nog vragen of wil je zelf een 50mm lens testen kom dan langs in onze winkel!