Wat moet je weten over sensorformaten?

Als je je gaat verdiepen in welke camera je moet kopen, kun je niet om het sensorformaat heen. Laten we bij het begin beginnen: het licht valt door je lens op een lichtgevoelige plaat. And that’s where the magic happens! Die lichtgevoelige plaat is je sensor: daar wordt het licht omgezet in een digitaal beeld. En die sensor, daar moeten we het eens over hebben. Die is namelijk niet bij alle camera’s even groot. De grootte van die sensor maakt een hoop uit en is een van de belangrijkste dingen om op te letten als je een nieuwe camera uitzoekt! Maar waarom eigenlijk?

Hierboven zie je de meest voorkomende sensorformaten.

Pixels

Een digitale foto bestaat uit miljoenen pixels. Je kunt bijvoorbeeld een camera kopen met een sensor met 24 megapixels. Het aantal megapixels geeft vooral aan hoe groot je de foto kunt uitprinten of hoe veel je achteraf bij kunt snijden. Met 12 megapixels kun je zeker nog mooie prints maken op A3. Maar wil je een print van meer dan een meter breed maken, dan heb je echt meer pixels nodig. We noemen het aantal megapixels de resolutie van je foto.

Maar dat is zeker niet alles! Resolutie is leuk, maar dat zegt lang niet alles over je beeldkwaliteit. Naast de hoeveelheid pixels, kijken we ook naar de fysieke grootte van de pixels op je camera. Je kunt pixels als een soort bakjes zien die licht opvangen. Als het bakje groter is, vangt deze meer licht op en dat leidt tot een ‘nauwkeuriger’ beeld. Dat wil zeggen: je krijgt betere detaillering, minder last van ruis en een groter dynamisch bereik. Vooral als je foto’s maakt met weinig licht vallen deze kwaliteitsverschillen op.

Als camerafabrikanten een sensor ontwikkelen, zoeken ze naar de ideale balans tussen het aantal pixels en het formaat ervan. Je snapt: hoe groter de sensor is, hoe makkelijker dit wordt. Op een grotere sensor passen namelijk meer pixels en/of grotere pixels. Dus met een grotere sensor kun je meer resolutie krijgen, een hogere beeldkwaliteit of zelfs allebei.

Onscherpe achtergrond

En er is meer! Met grotere sensoren krijg je makkelijker een onscherpe achtergrond – oftewel bokeh. En foto’s met mooie, zachte bokeh worden door veel fotografen als de heilige graal in de fotografie gezien. Je kunt namelijk de blik van de kijker sturen naar jouw onderwerp en dat werkt heel prettig. Hierboven zie je 3 foto's in dezelfde opstelling met verschillende camera's: een compactcamera met een 1/2.3" sensor, een systeemcamera met een Micro Four Thirdssensor en een systeemcamera met een Fullframesensor - elk van ongeveer 20 megapixels. Hier zie je hoe een grotere sensor leidt tot een onscherpere achtergrond.

Bij bovenstaande afbeelding eronder zie je hoe de detaillering aanzienlijk beter wordt bij een grotere sensor. Dit valt pas in wanneer we achteraf inzoomen op de foto.

Nadelen aan een grote sensor

Tot dusverre lijkt dit artikel een lofzang voor grote sensoren. En we moeten toegeven: grote sensoren zijn ook wel heel erg mooi! Maar er zitten ook zeker nadelen aan een grote sensor. Dit zijn de belangrijkste:

  • Duurder. Een grotere sensor is duurder om te maken. Doorgaans is een camera met een grotere sensor dan ook duurder dan een vergelijkbare camera met een kleinere sensor.
  • Groter. Een grotere sensor betekent dat de camera groter en zwaarder wordt en vaak ook dat de lens groter en zwaarder wordt.
  • Onscherpe achtergrond. Huh, is dat een nadeel? Dat was toch de heilige graal voor fotografie? Jawel, maar als je werkt met hele grote sensoren, zoals een Fullframe sensor, kun je er ook last van krijgen. Als je een foto maakt waar meerdere mensen op staan, kun je het probleem krijgen dat een deel van die mensen niet scherp is. Dat kun je prima oplossen, maar dan moet je wel weten hoe. Een fullframe sensor is eigenlijk als een Ferrari: je kunt er ontzettend hard in rijden, maar je moet wel weten hoe je er mee om moet gaan.
  • Minder snel. Camera’s met grotere sensoren zijn doorgaans minder snel. Je kunt dan minder beelden per seconde schieten. Er zijn wel hele snelle fullframe camera’s, maar die zijn dan ook fors duurder dan even snelle camera’s met een kleinere sensor.

Conclusie

Al met al hangt er dus best veel af van het formaat beeldsensor dat je kiest. Een grotere sensor is op meerdere manieren positief voor je beeldkwaliteit, maar ook niet zonder nadelen. Maak voor jezelf de afweging wat voor formaat sensor het beste past bij jouw wensen – of laat je hierover adviseren door één van onze experts.