Geheugenkaarten Ultimate Guide

Foto’s en video’s sla je op op een geheugenkaart. Als je een geheugenkaart gaat kopen, zijn er een aantal punten waar je op moet letten. We gaan deze punten één voor één langs en vertellen je waar je op moet letten.

  • Type (bijv. SD, microSD of CFexpress)
  • Opslagcapaciteit (bijv. 64GB, 128GB of 1TB)
  • Snelheid (bijv. 45MB/s, 300MB/s of 1200MB/s)


Typen geheugenkaarten

Vandaag de dag zijn er verschillende soorten geheugenkaarten op de markt. Let erop dat je een type geheugenkaart koopt dat in jouw camera past. Hieronder zie je de 6 typen die op dit moment het meest gebruikt worden.

MicroSD-kaart

MicroSD-kaarten worden vooral gebruikt door kleinere apparaten zoals actioncamera's, drones en enkele compactcamera's. Ook kun je deze kaarten gebruiken in tablets of smartphones als er een kaartslot aanwezig is. Er zijn drie soorten die je tegen kunt komen:

  • MicroSD-kaarten | maximaal 4GB
  • MicroSDHC-kaarten (MicroSD High Capacity) | 4GB - 32GB
  • MicroSDXC-kaarten (MicroSD eXtended Capacity) | 64GB - 2TB

In praktijk hoef je hier niet op te letten: als je een 128GB-kaart koopt, dan zal dat altijd een microSDXC zijn terwijl een 32GB altijd een SDHC zijn. Maar nu weet je wel wat die termen betekenen!

Bekijk alle microSD-kaarten >>>

SD-kaart

Het bekendste type geheugenkaart is de SD-kaart. Deze kaart kun je in in bijna alle digitale camera's gebruiken: van compactcamera tot professionele camera.

Er zijn drie soorten SD-kaarten. Elke soort heeft een minimum en een maximum opslagcapaciteit.

  • SD-kaarten | maximaal 4GB
  • SDHC-kaarten (SD High Capacity) | 4GB - 32GB
  • SDXC-kaarten (SD eXtended Capacity) | 64GB - 2TB

In praktijk hoef je hier niet op te letten: als je een 128GB-kaart koopt, dan zal dat altijd een microSDXC zijn terwijl een 32GB altijd een SDHC zijn. Maar nu weet je wel wat die termen betekenen!

Bekijk alle SD-kaarten >>>

CF-kaart

CompactFlash-kaarten (afgekort CF) is een wat grotere kaart en deze is vaak terug te vinden in professionele of oudere camera's. Er worden bijna geen camera's meer gemaakt die hier gebruik van maken.

Let op: CF-kaarten zijn niet uitwisselbaar met CFast-kaarten.

Bekijk alle CF-kaarten >>>

CFast-kaart

CFast-kaarten zijn in het verleden als opvolger van de CF-kaarten op de markt gekomen, maar het is nooit omarmd als nieuwe standaard: er zijn maar weinig camera's die deze kaarten gebruiken. Deze CFast-kaarten worden voornamelijk gebruikt in professionele high-end video-apparatuur. Denk daarbij aan de Canon EOS 1DX mark II, of cinema camera's van Arri en Blackmagic.

Let op: CFast-kaarten zijn niet uitwisselbaar met CF-kaarten.

Bekijk alle CFast-kaarten >>>

CFexpress Type A-kaart

CFexpress-kaarten zijn relatief nieuw en zijn vooral bedoeld voor professionele camera's met zeer hoge snelheden. Ook zijn deze kaarten over het algemeen degelijker en betrouwbaarder dan SD-kaarten.

Let op: er zijn drie typen CFexpress-kaarten: A, B en C. Deze zijn niet uitwisselbaar.

Bekijk alle CFexpress Type A-kaarten >>>

CFexpress Type B / XQD-kaart

Nu wordt het verwarrend: CFexpress Type B-kaarten en XQD-kaarten zijn fysiek hetzelfde en in bepaalde gevallen uitwisselbaar, maar niet altijd. Kijk bij de specificaties van jouw camera om te zien welke kaart jouw camera accepteert. Doorgaans geldt het volgende:

  • Camera accepteert XQD: je kunt CFexpress Type B-kaarten gebruiken. Mogelijk is hier wel een firmware-update van je camera voor nodig
  • Camera accepteert CFexpress Type B: je kunt XQD-kaarten in de meeste gevallen niet gebruiken. Zoek het voor de zekerheid op voor jouw specifieke camera

De CFexpress Type B-kaarten zijn nieuwer dan de XQD-kaarten en kunnen hogere snelheden bereiken. Het hangt af van de snelheid van je camera of die ook behaald worden.

Bekijk alle CFexpress Type B-kaarten >>>

Bekijk alle XQD-kaarten >>>


Opslagcapaciteit van geheugenkaarten

Wanneer je weet welk type geheugenkaart je zoekt, is de volgende vraag hoe groot de opslagcapaciteit moet zijn. Je wilt namelijk niet halverwege je vakantie geen foto's meer kunnen maken. Of een bruiloft fotograferen en tijdens de ceremonie als een gek foto's verwijderen om het moment van de ringen nog vast te kunnen leggen. Maar hoe groot moet je kaart dan zijn?

Korte versie:

  • 32GB - 64GB | Lichte gebruiker je maakt vooral foto's in .jpg en soms een keer een filmpje. Ook leeg je je geheugenkaart regelmatig
  • 128GB - 256GB | Gemiddelde gebruiker je maakt heel veel foto's in .jpg, of je fotografeert veel in .raw, of je maakt veel video's. Ook hoef je minder vaak je kaart te legen met dit formaat kaarten
  • Meer dan 256GB | Zware gebruiker je maakt heel veel foto's .raw of veel video's op hele hoge resolutie. Als je in deze categorie valt, dan weet je dat doorgaans wel
Lange versie (klik om uit te vouwen)

Bij camera’s kun je vaak kiezen om in JPG of in RAW te fotograferen. JPG ken je waarschijnlijk wel en is vaak als standaard ingesteld bij camera’s en mobiele telefoons. Simpel gezegd is dat een relatief klein bestand dat geen nabewerking nodig heeft. Een RAW-bestand is een heel groot bestand dat wel nabewerking nodig heeft. Een RAW-bestand bevat veel meer informatie die je op het eerste oog niet kan zien, maar waardoor je in de nabewerking meer vrijheid hebt. Hieronder staan twee tabellen die weergeven hoe veel opslagcapaciteit je nodig hebt voor welk type bestand in welke kwaliteit.

JPG-kwaliteit

Grootte 16 megapixels (8mb) 24 megapixels (16mb) 60 megapixels (40mb)
32 GB 3432 1716 688
64 GB 6864 3432 1376
128 GB 13728 6864 2752
256 GB 27456 13728 5504

Let op: het wisselt per camera hoe groot de foto's exact zijn

RAW-kwaliteit

Grootte 16 megapixels (36mb) 24 megapixels (48mb) 60 megapixels (120mb)
32 GB 856 572 258
64 GB 1712 1144 516
128 GB 3424 2288 1032
256 GB 6848 4576 2064

Let op: het wisselt per camera hoe groot de foto's exact zijn

Video-opnames

Grootte Full HD(1920 x 1080) UHD 4K (3840 x 2160)
32 GB 5u 20min 1u 20min
64 GB 10u 40min 2u 40min
128 GB 21u 20min 5u 20min
256 GB 42u 40min 10u 40min


Maximum opslagcapaciteit

In de meeste gevallen hoef je hier niet op te letten, maar elke camera heeft een maximum opslagcapaciteit: is je kaart groter dan dat, dan accepteert de camera de kaart niet. Bij hele oude camera's (circa 15 jaar oud) zien we nog wel eens dat je geen kaarten groter dan 4GB kunt gebruiken. Tegenwoordig kunnen camera's makkelijk honderden gigabytes aan, maar voordat je een 1TB-kaart aanschaft, is het verstandig om uit te zoeken of je camera dat ook aankan.



Snelheid van geheugenkaarten

Wanneer je foto's of video's maakt, schrijft de camera de data naar de geheugenkaart. De snelheid van de geheugenkaart geeft aan hoe snel dit maximaal kan gaan.


Wat gebeurt er als je kaart te langzaam is?

  • Fotografie: je moet wachten tot je je volgende foto kunt maken of tot je de foto terug kunt kijken
  • Videografie: de camera stopt na enkele seconden met opnemen


Hoe snel moet je geheugenkaart zijn? Korte versie

  • Vakantie-fotograaf: je fotografeert in .jpg. Soms een paar foto's achter elkaar, maar meestal niet. Het is dan fijn als je schrijfsnelheid boven de 50MB/s ligt, maar veel meer is niet nodig
  • Hobbyist: je fotografeert in RAW. Soms wat sneller achter elkaar, maar je zult zelden 10 beelden per seconde nodig hebben. Het is dan fjin als je schrijfsnelheid hoger ligt dan 90MB/s.
  • Professional of veeleisende amateur: je fotografeert evenementen en bruiloften waarbij elke seconde telt. Of je bent als amateur ieder weekend in de natuur te vinden om foto's te maken van vogels. Een langzame kaart kan een gemiste foto betekenen en dat wil je koste wat het kost vermijden. Het is dan fijn als je minstens 150MB/s schrijfsnelheid hebt.
Hoe snel moet je geheugenkaart zijn? Lange versie (klik om uit te vouwen)

Hoe snel je kaart moet zijn hangt af van 2 factoren:

  • Aantal MB per seconde: stel jouw camera kan 10 beelden per seconde maken en 1 foto is 20MB. Met een geheugenkaart die een schrijfsnelheid heeft van 200MB/s, zit je dus helemaal goed. Ook voor video's kun je vaak vinden hoe snel je kaart moet zijn: bij de omschrijving van de camera staat bijvoorbeeld dat de camera 4K opneemt met 100Mb/s. Als je kaart dan een schrijfsnelheid heeft van minstens 12.5MB/s, zit je goed (ja je leest het goed: 12.5MB/s en niet 100MB/s. Onder het kopje MB/s vs Mb/s leggen we dit uit).
  • Kaartslot (UHS-I vs UHS-II): dat je camera 10 beelden per seconde kan maken met 20MB per foto, betekent niet per definitie dat de camera ook met 200MB/s data weg kan schrijven. Het is vaak lastig om de exacte maximale schrijfsnelheid te vinden, maar bij camera's staat wel vermeld of deze een UHS-I of UHS-II kaartslot hebben. De maximale schrijfsnelheid ligt bij UHS-I op 104 MB/s en bij UHS-II op 312 MB/s. SD-kaarten worden ook onderverdeeld in UHS-I en UHS-II. Deze kaarten zijn probleemloos uitwisslbaar. Zorg dat je weet wat voor kaartslot je camera heeft: het heeft geen zin om een dure UHS-II kaart te kopen als je camera een UHS-I kaartslot heeft

MB/s vs Mb/s

MB en Mb worden veel door elkaar heen gebruikt, maar ze zijn zeker niet hetzelfde. MB staat voor Megabyte en Mb staat voor Megabit.

  • MB (megabyte): deze term wordt het meest gebruikt. 1000MB staat gelijk aan 1GB. We meten de schrijfsnelheid van geheugenkaarten in MB
  • Mb (megabit): dit is 8x kleiner dan MB. Deze term wordt vaak gebruikt wanneer we het hebben over video. Dan zegt een fabrikant: deze camera kan video's opnemen in 4K-resolutie op 100 Mb/s (of 100 Mbps, dat betekent hetzelfde). Die camera filmt dus op 100 / 8 MB per seconde -> 12.5 MB/s. Dus je hebt een geheugenkaart nodig met een schrijfsnelheid van 12.5 MB/s

Wat betekenen de termen op de geheugenkaart?

Voor de meeste mensen zijn de schrijfsnelheid en de opslagcapaciteit de twee belangrijkste punten om op te letten bij de aanschaf van een geheugenkaart. Maar op een kaart staan nog veel meer termen. Je zult merken dat hier veel overlap plaatsvindt: de meeste termen zeggen iets over de snelheid van de kaart. (We nemen hierbij de SD-kaart als uitgangspunt omdat deze het meest gebruikt wordt en omdat er bij de geheugenkaart ontzettend veel termen op de kaart staan. Bij nieuwe kaarten zoals CFexpress kaarten gaat het voornamelijk over de leessnelheid en schrijfsnelheid en niet langer om verschillende snelheidsklassen.)

Termen geheugenkaart

1. Opslagcapaciteit

Opslagcapaciteit

Dit staat aangegeven in aantal GB (gigabytes) of zelfs TB (terrabytes).

2. Type kaart

Hier wordt aangegeven of het om een SD-kaart gaat, een SDHC-kaart of een SDXC-kaart. Dit zegt iets over de opslagcapaciteit. Maar als je de opslagcapaciteit al weet, hoef je hier niet meer op te letten.

3. Leessnelheid

Geeft aan hoe snel je computer de data maximaal van de kaart kan lezen. Dit hangt ook af van andere factoren zoals de snelheid van de kaartlezer en van je computer.

De leessnelheid is doorgaans hoger dan de schrijfsnelheid. Daarom adverteren veel fabrikanten met de leessnelheid, maar wij vinden de schrijfsnelheid veel interessanter.

4. Schrijfsnelheid

Of beter gezegd de maximale schrijfsnelheid. Hiermee geeft de fabrikant aan hoe snel je data kunt wegschrijven van de camera naar de kaart. Zoals aangegeven vinden we deze snelheid belangrijker dan de leessnelheid, want het is de schrijfsnelheid die bepaalt of je tijdens het fotograferen moet wachten op je kaart of niet.

Let op: het hangt van de camera af of de maximale schrijfsnelheid in praktijk behaald kan worden

5. UHS Speed Class

De UHS (Ultra High Speed) class is eigenlijk de opvolger van de speed class (die zag je vroeger veel op SD-kaarten. De hoogste klasse van de oude speed class is 10, en tegenwoordig vallen praktisch alle kaarten in die klasse. Daarom gaan we daar niet verder op in.) Dit geeft ook informatie over de minimale schrijfsnelheid. Tegenwoordig kunnen de meeste kaarten meer dan 30MB/s wegschrijven. Daarmee is ook de UHS class tegenwoordig niet heel relevant meer.

  • U1: minimaal 10MB/s schrijfsnelheid
  • U3: minimaal 30MB/s schrijfsnelheid

Let op: UHS Speed Class heeft niets te maken met UHS-I en UHS-II. Dat is de bussnelheid, ofwel het UHS-type.

6. Video Speed Class

Voor videografen is het van groot belang dat de schrijfsnelheid stabiel is omdat de camera een continue stroom van data aanlevert. De Video Speed Class geeft aan wat een kaart minimaal stabiel weg kan schrijven. Dit is vaak aanzienlijk lager dan de maximale schrijfsnelheid.

  • V6: minimaal 6MB/s stabiele schrijfsnelheid
  • V10: minimaal 10MB/s stabiele schrijfsnelheid
  • V30: minimaal 30MB/s stabiele schrijfsnelheid
  • V60: minimaal 60MB/s stabiele schrijfsnelheid
  • V90: minimaal 90MB/s stabiele schrijfsnelheid

7. Bussnelheid (UHS-type)

De bussnelheid geeft aan hoe de SD-kaart opgebouwd is. Er zijn twee soorten: UHS-I en UHS-II (verwarrend maar waar, dit staat los van de eerder genoemde UHS Speed Class). Een UHS-II kaart heeft twee rijen contacten terwijl een UHS-I kaart slechts 1 rij heeft. Doordat een UHS-II kaart meer contacten heeft, kan er snellere data-overdracht plaatsvinden. De bussnelheid geeft een maximum aan. Je moet dus nog wel naar de schrijfsnelheid kijken of de kaart dit maximum ook haalt.

Niet alle camera’s hebben contactpunten voor een UHS-II kaart. Bij de specificaties van de camera kun je vinden of deze een UHS-I kaartslot of een UHS-II kaartslot heeft. Als jouw camera een UHS-I slot heeft, kun je wel UHS-II kaarten gebruiken, maar dan zul je nooit de topsnelheid van de kaart benutten. Dat kan je camera dan simpelweg niet aan.

  • UHS-I: maximaal 104MB/s schrijfsnelheid
  • UHS-II: maximaal 312MB/s schrijfsnelheid


Betrouwbaarheid en duurzaamheid

Het is nooit leuk om waardevolle foto's of video's kwijt te raken. Geheugenkaarten zijn vandaag de dag veel minder foutgevoelig dan vroeger, maar het is helaas altijd mogelijk dat een kaart crasht. Die kans is wel aanzienlijk groter wanneer je een kaart van een onbekend merk koopt of wanneer je een namaak-product aanschaft.

Wij verkopen alleen originele geheugenkaarten van betrouwbare merken waarbij de kans op een crash bijzonder klein is. In de praktijk merken we dat daar zelden fouten optreden. En als het al misgaat, kunnen we in veel gevallen de data nog redden. We hebben wel gemerkt dat als er een keer een kaart fouten vertoont, dat dit vaker een kaart uit de budgetserie is dan uit een premium serie. Het is al met al niet verstandig om te besparen op je geheugenkaarten.

Om betrouwbaarheid en duurzaamheid te bevorderen, hebben sommige fabrikanten extra maatregelen genomen om hun geheugenkaarten beter te beschermen. Zo heeft Sony de 'Pro Tough' serie de geheugenkaarten beschermd tegen extreme weersinvloeden. Ook wordt er software meegeleverd voor eventueel dataherstel, wanneer je per ongeluk foto's verwijderd. Andere fabrikanten sturen ook vaak codes mee om dataherstel-software te kunnen downloaden.

Conclusie

Als het goed is heb je nu een idee waar je op moet letten bij het kopen van een geheugenkaart. Kom je er toch nog niet uit? Dan kun je natuurlijk altijd met ons contact opnemen: we adviseren je graag. Ook hebben we een overzicht gemaakt voor de SD-kaarten die wij aanraden:

Bekijk onze aanraders >>>

Vorige SD-kaarten, onze aanraders
Volgende Fotoreis naar Helgoland met Olympus